Urban III, (Umberto Crivelli), (ur.
1120
w Mediolanie – zm.
20 października
1187
w Ferrarze) –
papież
od 25 listopada 1185 do 20 października
1187
.
Wczesne życie
Uberto Criveli urodził się w arystokratycznej rodzinie mediolańskiej, która znacznie ucierpiała w wyniku złupienia Mediolanu przez cesarza Fryderyka I Barbarossę w 1162 roku. Uberto udał się wówczas na wygnanie do Francji, gdzie został archidiakonem w Bourges. W tym czasie zaprzyjaźnił się z Tomaszem Becketem. Później powrócił do Mediolanu, gdzie został archidiakonem miejscowej kapituły (udokumentowany na tym urzędzie 1181-82).
W grudniu 1182 roku
papież Lucjusz III
mianował go
kardynałem
-prezbiterem S. Lorenzo in Damaso. Rok później Uberto działał jako legat papieski w Lombardii i biskup-elekt
Vercelli
. 9 stycznia 1185 promowano go na urząd arcybiskupa Mediolanu, zachował jednak godność kardynalską. Podpisywał bulle papieskie między 2 stycznia 1183 a 11 listopada 1185.
25 listopada
1185 został wybrany w
Weronie
na nowego papieża po śmierci Lucjusza. Koronowano go
1 grudnia
1185.
Pontyfikat
Początkowo papież szukał porozumienia z cesarzem
Fryderykiem
; zapowiedział, że nie konsekruje antycesarskiego kandydata na arcybiskupa
Trewiru
oraz wysłał przedstawicieli na ślub cesarskiego syna
Henryka VI
z
Konstancją
, dziedziczką tronu
Sycylii
. Niebawem doszło jednak do zerwania stosunków z cesarzem – papież odmówił koronacji Henryka na współcesarza, popadł w konflikt z cesarzem odnośnie zawłaszczania dóbr po zmarłych duchownych, nie zaakceptował także ostatecznie nominata cesarskiego na arcybiskupstwo Trewiru i powołał własnego arcybiskupa. W odpowiedzi cesarz Fryderyk polecił synowi zajęcie zbrojne
Państwa Kościelnego
i odcięcie papieża od świata w Weronie razem z kurią. Urban w odpowiedzi wsparł nieudany bunt antycesarski w
Cremonie
, następnie wahał się i czasowo szukał porozumienia. Nie doszło jednak do zgody i Urban podjął decyzję o
ekskomunice
cesarza. Na wieść o tym popierające cesarza władze Werony nakazały papieżowi opuścić miasto; wyjechał on do Ferrary, w drodze zachorował i niebawem zmarł. Podobno jego śmierć przyspieszyła wiadomość o klęsce wyprawy krzyżowej pod
Hattin
.
Następcą Urbana III na tronie papieskim został
Grzegorz VIII
.
Źródła
- Richard McBrien, Leksykon papieży. Pontyfikaty od Piotra Apostoła do Jana Pawła II, Warszawa 2003
- Ian Stuart Robinson, The Papacy 1073-1198. Continuity and innovations, Cambridge University Press 1990
- Klaus Ganzer, Die entwicklung des auswärtigen Kardinalats im hohen Mittelater, Tybinga 1963